31 Temmuz 2007 Salı


SIR ARTHUR CONAN DOYLE VE SHERLOCK HOLMES

Sherlock Holmes Bütün Hikayeleri 1-2-3-4, Sir Arthur Conan Doyle, Rem Yayıncılık, Haziran 2003


Sir Arthur Conan Doyle, roman kahramanı, dedektif Sherlock Holmes'un yaratıcısıdır. En az Agatha Christie polisiyeleri kadar ünlü olan Sherlock Holmes serisi, sıradışı hikayeler ile onların yine sıradışı çözümleriyle polisiye romanlara farklı bir bakış açısı getirir.

Sherlock Holmes, 19.yüzyıl sonu, 20.yüzyıl başlarında yaşayan bir İngiliz'dir. Baker Caddesi, 221B'de oturmaktadır. Burası, sahibi gerçekten yaşamamış olduğu halde, bugün Sherlock Holmes müzesi olarak korunmaktadır. Bu da bize, aslında Sherlock Holmes serisinin ne kadar başarılı olduğunu, dünya çapında haklı bir şöhrete sahip olduğunu gösteriyor.

Holmes, yöntemleri gerçekten olağanüstü olan bir dedektiftir. Zekasını kullanarak yaptığı analizler sayesinde, bazen bir ayak izinden, bazen sigara izmaritlerinden, kısacası her türlü bilgi kırıntısından sonuca ulaşır. Bazı bilgi sitelerinde "tümdengelim" metotunu kullandığı söylense de, aslında analiz ile sentez yaparak olayları çözer. Tümdengelim ile analiz arasındaki fark da tamamen ayrı bir araştırma konusudur.

Gerçek adı Arthur Ignatius Conan Doyle olan Holmes'un yaratıcısı, İskoç asıllı bir tıp doktorudur. Polisiye romanlar dışında bilim kurgu hikayeleri, tarihi romanlar, oyunlar ve şiirler yazmıştır. Yarattığı Holmes karakteri kendi ününü geçmiş, Conan Doyle bir noktada Holmes yazmayı bırakmış, kahramanını "Son Soruşturma" adlı öyküsünde öldürmüştür. Ancak yoğun tepkiler üzerine, Holmes'u bir yıl geçtikten sonra tekrar diriltmek zorunda kalmıştır. Conan yazarın ikinci adı olmasına rağmen, daha sonraki yıllarda soyadı olarak kullanmayı tercih etmiştir.

Sherlock Holmes hikayelerinde kadın karakterlere başrolde rastlamak mümkün değildir. Holmes'e, çözmesi gereken dava süresince, en yakın arkadaşı olan Dr.Watson eşlik etmektedir. Dr.Watson, zeka olarak Holmes'un düzeyine erişemese de, olayların çözümünde Holmes'a tam destek verir. Romanların kurgusunda, önemli bir yere sahiptir çünkü yazarın okura anlatmak istedikleri, Dr.Watson'un Holmes'a sorduğu sorular sayesinde ortaya çıkar. Holmes'un herhangi bir kadın arkadaşı olmaması bazı çevrelerce manidar karşılanır, hatta Dr.Watson'a yaklaşımının herkesten farklı olduğu söylenir. Yine dedikodulara göre aslında Dr.Watson karakteri, Conan Doyle'un ta kendisidir.

Holmes, işiyle ilgili olmayan hiçbir konuya ilgi duymaz, işine yarar diye sosyete haberlerini takip eder. Hatta bu konuda abartıya kaçıp, "dünyanın güneş etrafında döndüğünü bilmek işime yaramıyorsa, neden bu bilgiyi kafamda tutayım ki" dahi diyebilmiştir. Dönemin pozitivizmi, kendisi de bir doktor olan Conan Doyle tarafından, Holmes karakterine fazlasıyla giydirilmiştir. Yaşantı biçimi olarak oldukça bohem bir hayata sahiptir Holmes. Garip zevkleri vardır, morfin ile kokain kullanır, oldukça iyi keman çalar ve usta bir eskrimcidir. Kılık değiştirerek bambaşka kişiliklere bürünür, sadece kıyafetle değil, davranış biçimiyle de olmak istediği kişi olur, bu şekilde zaman zaman Dr.Watson tarafından bile tanınmaz. Ama bu kişilik değişimleri, üzerinde olduğu davaları çözüme kavuşturmasında oldukça yararlı olur. Yine de Holmes'un kullandığı bir çok yöntem, bugün bile kriminoloji biliminde tam anlamıyla kullanılamaz. Sherlock Holmes, genellikle trençkotlu, şapkalı ve elinde sürekli içtiği piposuyla resmedilir.

Sherlock Holmes maceralarının Türkiye'de ve dünyada pek çok taklidi yazılmıştır. 50'li ile 60'lı yıllarda Türkiye'de onun adına Conan Doyle tarafından yazılmamış öyküler dahi yayınlanmıştır. Bunun yanısıra, Sir Arthur Conan Doyle'un oğlu, ünlü polisiye yazarı John Dickson Carr tarafından ortaklaşa yazılmış bir biyografisi de bulunmaktadır.

Son yıllarda, Türkiye'de de hayran kitlesi oldukça fazla olan yabancı dizi "House M.D."nin de Sherlock Holmes'la şaşırtıcı bağlantıları olduğu keşfedilmiştir. Dizinin kahramanı doktor House da 221B'de oturmaktadır. Sherlock Holmes'un en yakın arkadaşı Dr.John H. Watson'a karşın House'un en yakın dostu yine bir doktor olan James Wilson'dur. Tıp dünyasında çözülmesi zor olan vakalar, Dr.House tarafından tıpkı Sherlock Holmes yöntemleri kullanılarak çözümlenmektedir. Son olarak da, Holmes kelimesi İngilizce telaffuz edilirken "L" düşer, dolayısıyla okunuş "Homes" şeklinde olur. (House, İngilizce'de ev; Homes ise evler, yuvalar anlamına gelmektedir.) Zaten "House" karakterinin yaratıcısı David Shore da Sherlock Holmes'dan esinlendiğini ifade etmiştir.



Kaynak: en.wikipedia.org, tr.wikipedia.org, eksisozluk.com, usavurma.blogspot.com

Hiç yorum yok: